3 grudnia w Wilnie w Domu Kultury Polskiej rozstrzygnięto konkurs „Młodzi XXI wieku o młodzieży ponarskiej 1942”. Organizatorami byli: Stowarzyszenie Rodzina Ponarska, Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II oraz V Liceum Ogólnokształcące im. Zbigniewa Herberta w Słupsku.
W ten sposób organizatorzy chcieli zachęcić uczniów polskich szkół na Litwie by zainteresowali się losami swoich rówieśników ze Związku Wolnych Polaków rozstrzelanych w Ponarach.
Zainteresowanie było nadspodziewanie duże. Na konkurs wpłynęło ponad trzydzieści prac w czterech kategoriach: literackiej, multimedialnej, plastycznej i muzycznej. Jak powiedział zwycięzca kategorii multimedialnej Tomas Michalcevičius z gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach: „Zaciekawiło mnie w tym konkursie, że ludzi interesuje nasze zdanie o tym co się stało, o historii”. Wiersz stanowiący kanwę filmiku pokazywał dość przewrotnie „jak to mógł widzieć oficer niemiecki, bo najczęściej rozważamy ten temat jak my to widzimy” dodał Tomas. Jego szkolna koleżanka, Anna Borkovska skomponowała piosenkę przedstawiającą ból bliskich, nie wiedzących co się stało z ich krewnymi i przyjaciółmi, którzy bez śladu zniknęli w ponarskim lesie. Utwór poświęciła zamordowanemu Józefowi Jaroszewiczowi, a przejmujący teledysk nagrany na terenie ponarskiego memoriału dopełnił dzieła i przyniósł zwycięstwo w kategorii muzycznej. „Zainspirowało mnie to, że nawet po tylu latach po II wojnie światowej, wciąż wspominamy tych, którzy zginęli. Bardzo chciałam to jakoś upamiętnić i przyczynić się do tego. Pani zaproponowała mi uczestnictwo w konkursie. Zgodziłam się, ponieważ dawno marzyłam by napisać swoją pierwszą piosenkę, tekst i muzykę, złożyć w jedno i przekazać to, co czuję”.
Najliczniej obsadzona była kategoria plastyczna. Zwyciężyła grafika komputerowa Beaty Klimaszewskiej z wileńskiego gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego, przedstawiająca harcerkę składającą przysięgę ZWP. W odcieniach szarości jedynym kolorowym akcentem jest biało-czerwona opaska na ramieniu dziewczyny. Na rysunku odkrywamy przedmioty symbolizujące wartości jakie wyznawali młodzi patrioci czasów wojny.
W kategorii literackiej pierwsze trzy miejsca zajęli uczniowie Wandy Andruszaniec, nauczycielki z o gimnazjum Kraszewskiego. „Zaczęłam przybliżać Ponary młodzieży i okazało się, że tam zginęła taka sama młodzież, co oni. Staramy się by stawiając znicze wymieniali imiona tych osób, co tam zginęły. W tym roku przeczytałam, że ma być ten konkurs. Byliśmy na Ponarach i powiedziałam, wiecie co, napiszemy wypracowanie o Ponarach, ale proszę „przepuścić” przez siebie tę sytuację, przedstawić, że wy jesteście tam.” powiedziała. Powstały przejmujące opowiadania, opisujące wszystkie emocje, które z pewnością czuli ci młodzi ludzie idący na rzeź. Na rzeź, nie na egzekucję. Nie na darmo mówi się, że las ponarski to miejsce ludzkiej rzeźni.
Wszyscy uczestnicy konkursu zostali sowicie wynagrodzenie sprzętem elektronicznym, a nauczyciele otrzymali upominki ufundowane przez członków klubu Gdańsk Ii Barbarę i Ryszarda Dogilów.
Nagrodzone prace są zamieszczone na stronie www.ponary.pl.
Patronat medialny nad konkursem objęło Radio Gdańsk.
Małgorzata Odyniec